Spółka komandytowo-akcyjna to rodzaj spółki osobowej, która prowadzi działalność pod własną nazwą. W spółce występują dwa typy wspólników: komplementariusz oraz akcjonariusz. Komplementariusz ponosi pełną, nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki wobec wierzycieli swoim majątkiem, podobnie jak w spółce jawnej. Z kolei akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki, jego odpowiedzialność ogranicza się jedynie do wkładów określonych w statucie.
Spółka ta posiada tzw. podmiotowość prawną, co oznacza, że może nabywać prawa, zaciągać zobowiązania i występować w sądzie we własnym imieniu. Ważne jest, że spółka komandytowo-akcyjna nie jest osobą prawną, ale ma zdolność do działania prawnego. Do założenia tej spółki konieczne jest minimum dwóch wspólników, a nie można jej stworzyć jako jednoosobowej. Wspólnikami mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne, w tym również spółki osobowe.
Majątek spółki
Spółka komandytowo-akcyjna ma swój własny majątek, który jest odrębny od majątku wspólników. Może nabywać nieruchomości, ruchomości, a także zaciągać zobowiązania, takie jak kredyty. Majątek spółki jest tworzony z wkładów wniesionych przez wspólników i zarządzany przez komplementariuszy.
Prowadzenie spraw spółki i reprezentacja
W spółce komandytowo-akcyjnej nie istnieje organ zarządu, jak ma to miejsce w spółkach kapitałowych. Za prowadzenie spraw spółki odpowiedzialni są komplementariusze, którzy również reprezentują spółkę na zewnątrz. W określonych sprawach decyzje są podejmowane przez walne zgromadzenie. Akcjonariusz nie ma prawa do reprezentowania spółki, chyba że działa jako pełnomocnik. Spółka może również powołać prokurenta oraz ustanowić radę nadzorczą, która sprawuje funkcje kontrolne.
Wkłady wspólników
Wszyscy wspólnicy są zobowiązani do wniesienia wkładów na pokrycie kapitału zakładowego, który w spółce komandytowo-akcyjnej wynosi minimum 50 000 zł. Wkłady te mogą mieć formę pieniężną lub niepieniężną i stanowią podstawę funkcjonowania spółki.
Odpowiedzialność wspólników
Komplementariusze ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki, ale tylko w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna – jest to tzw. odpowiedzialność subsydiarna. Akcjonariusze natomiast nie odpowiadają za długi spółki wobec wierzycieli.
Założenie i rejestracja spółki
Aby założyć spółkę komandytowo-akcyjną, należy sporządzić jej statut w formie aktu notarialnego. Następnie spółka musi zostać wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) oraz zgłoszona do Urzędu Skarbowego, Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), a w przypadku zatrudniania pracowników także do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
Statut spółki powinien zawierać m.in. firmę spółki, jej siedzibę i adres, numer NIP, wysokość kapitału zakładowego, a także informacje o numerze rejestru sądowego i kapitale wpłaconym.
Księgowość
Spółka komandytowo-akcyjna jest zobowiązana do prowadzenia pełnej księgowości, co oznacza szczegółowe rejestrowanie wszystkich operacji finansowych.
Podatki
Spółka komandytowo-akcyjna sama nie płaci podatku dochodowego. Podatnikami podatku dochodowego są jej wspólnicy, zarówno komplementariusze, jak i akcjonariusze. Spółka może być jednak podatnikiem VAT oraz podatku akcyzowego, jeśli jej działalność tego wymaga.
